By Ενώ στην Κύπρο το ζήτημα της κατάργησης των πολλαπλών συντάξεων για τους εν ενεργεία κρατικούς αξιωματούχους παραμένει άλυτο εδώ και δεκαετίες, τα περισσότερα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν προχωρήσει στη ρύθμιση ή την πλήρη κατάργησή τους. Πολλές χώρες έχουν επίσης θέσει περιορισμούς στο ύψος των συντάξεων που μπορεί να λαμβάνει ένας αξιωματούχος.
Έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τις υπηρεσίες της Βουλής της Κύπρου, με ενημέρωση από 18 χώρες της ΕΕ, έδειξε ότι οι περισσότερες απαγορεύουν την καταβολή πολλαπλών συντάξεων σε εν ενεργεία κρατικούς αξιωματούχους. Συγκεκριμένα, χώρες όπως η Ισπανία, η Γαλλία, η Σλοβενία, η Ολλανδία, η Εσθονία, η Ουγγαρία, η Κροατία και η Τσεχία έχουν πλήρως απαγορεύσει αυτή την πρακτική.
Πέρα από την απαγόρευση των πολλαπλών συντάξεων, τα περισσότερα κράτη δεν επιτρέπουν την ταυτόχρονη καταβολή μισθού και σύνταξης σε εν ενεργεία αξιωματούχους. Αντίθετα, στην Κύπρο, λόγω δικαστικών αποφάσεων, ορισμένοι αξιωματούχοι συνεχίζουν να απολαμβάνουν και τα δύο αυτά ωφελήματα. Ο κύριος λόγος για τον οποίο οι περισσότερες χώρες έχουν τερματίσει αυτή την πρακτική είναι η διασφάλιση της δημοσιονομικής ισορροπίας και η δίκαιη κατανομή των δημόσιων πόρων.
Χώρες που Επιτρέπουν τις Πολλαπλές Συντάξεις
Σε αντίθεση με την πλειοψηφία των χωρών της ΕΕ, η Σουηδία, η Βουλγαρία και η Ρουμανία επιτρέπουν στους κρατικούς αξιωματούχους να λαμβάνουν πολλαπλές συντάξεις. Στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, μάλιστα, οι πολιτικοί έχουν το δικαίωμα να λαμβάνουν σύνταξη και μισθό ταυτόχρονα κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
Υπάρχουν επίσης χώρες που επιτρέπουν τις πολλαπλές συντάξεις με περιορισμούς. Για παράδειγμα, στη Γερμανία, αν και είναι δυνατή η καταβολή συντάξεων από διαφορετικές πηγές, υπάρχει ανώτατο όριο συνολικής αποζημίωσης. Στην Ελλάδα, επιτρέπεται η καταβολή πολλαπλών συντάξεων, αλλά με μειώσεις: 20% για δύο συντάξεις και 30% για τρεις.
Ειδικές Ρυθμίσεις σε Διάφορες Χώρες
Η πλειοψηφία των ευρωπαϊκών κρατών έχει καταργήσει τις ειδικές συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις για τους κρατικούς αξιωματούχους, εντάσσοντάς τους στο γενικό ασφαλιστικό σύστημα. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις προθέσεις της κυπριακής κυβέρνησης, που εξετάζει τη δημιουργία ειδικού νομικού πλαισίου για τις συντάξεις των αξιωματούχων.
Η μελέτη της Βουλής ανέδειξε συγκεκριμένα παραδείγματα ευρωπαϊκών χωρών:
- Ελλάδα: Οι βουλευτικές συντάξεις καταργήθηκαν το 2012, αλλά οι βουλευτές που λαμβάνουν συντάξεις υπόκεινται σε μειώσεις αν κατέχουν πολλαπλές συντάξεις.
- Γαλλία: Οι εν ενεργεία αξιωματούχοι δεν μπορούν να λαμβάνουν πολλαπλές συντάξεις, αλλά όσοι έχουν συνεισφέρει σε διαφορετικά ταμεία πριν από την ανάληψη του αξιώματός τους δικαιούνται τις αντίστοιχες συντάξεις.
- Γερμανία: Οι πολλαπλές συντάξεις απαγορεύονται, με ανώτατο όριο αποζημίωσης το 71,75% των τελευταίων αποδοχών.
- Ισπανία: Οι πρώην πρωθυπουργοί και υπουργοί λαμβάνουν προσωρινή αποζημίωση έως δύο έτη μετά τη θητεία τους. Οι ισόβιες συντάξεις για βουλευτές καταργήθηκαν το 2011.
- Ολλανδία, Ουγγαρία, Κροατία, Τσεχία: Οι εν ενεργεία αξιωματούχοι δεν λαμβάνουν σύνταξη παράλληλα με την αντιμισθία τους.
- Πολωνία: Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν λαμβάνει σύνταξη για τη θητεία του, αλλά αντί αυτής μια μηνιαία αποζημίωση ίση με το 75% του βασικού μισθού του.
- Πορτογαλία: Οι πολιτικοί αξιωματούχοι δεν μπορούν να λαμβάνουν σύνταξη παράλληλα με την αποζημίωσή τους.
- Φινλανδία: Οι βουλευτικές συντάξεις δεν καταβάλλονται σε εν ενεργεία βουλευτές.
- Βουλγαρία, Ρουμανία: Επιτρέπεται η ταυτόχρονη λήψη μισθού και σύνταξης για κρατικούς αξιωματούχους.
Η σύγκριση της Κύπρου με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ καταδεικνύει ότι η πλειοψηφία των ευρωπαϊκών κρατών έχει προχωρήσει στον περιορισμό ή την κατάργηση των πολλαπλών συντάξεων για κρατικούς αξιωματούχους. Ενώ ορισμένες χώρες επιτρέπουν την καταβολή πολλαπλών συντάξεων υπό προϋποθέσεις, η γενική τάση είναι η ενσωμάτωση των αξιωματούχων στο γενικό συνταξιοδοτικό σύστημα και η αποτροπή καταχρηστικών πρακτικών που επιβαρύνουν τους δημόσιους πόρους.
