Στον λόφο του Προεδρικού από την μια και στο διαιτητικό δικαστήριο του Λονδίνου από την άλλη, στρέφονται σήμερα τα βλέμματα σε ό,τι αφορά τα δύο μείζονα ενεργειακά ζητήματα, αυτού της ηλεκτρικής διασύνδεσης από την μια και του τερματικού από την άλλη, σε μια Τετάρτη που προμηνύεται ιδιαιτέρως «καυτή».
Ειδικότερα, το Υπουργικό Συμβούλιο θα κληθεί ουσιαστικά να επικυρώσει την κατ’ αρχήν συμφωνία που επιτεύχθηκε την περασμένη Δευτέρα προκειμένου να αρθεί το αδιέξοδο και να προχωρήσει η πορεία υλοποίησης του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης στο επόμενο στάδιο, ενώ από την άλλη το διαιτητικό δικαστήριο θα εξετάσει το αίτημα της κινεζικής κοινοπραξίας CMC για παγοποίηση της διαδικασίας ρευστοποίησης των εγγυητικών ύψους 70 εκατομμυρίων ευρώ για το τερματικό στο Βασιλικό.
Ωστόσο, το αναμενόμενο σενάριο είναι να μην εκδοθεί σήμερα απόφαση.
Στο Υπουργικό η συμφωνία για GSI
Ειδικότερα, και σε ό,τι αφορά την ηλεκτρική διασύνδεση, το Υπουργικό Συμβούλιο θα θέσει σήμερα στο μικροσκόπιο του εισήγηση-πρόταση του υπουργού Ενέργειας, Γιώργου Παπαναστασίου, για χρηματοδότηση των δαπανών του ΑΔΜΗΕ κατά την κατασκευή του καλωδίου για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Ελλάδας, στη βάση σχετικής συμφωνίας που επιτεύχθηκε με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς μετά από έντονες διαπραγματεύσεις ημερών.
Αξίζει να σημειωθεί πως ενημερώνοντας χθες το απόγευμα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και του προέδρους των Συνδέσμων του ΚΕΒΕ, υπό το πρίσμα και των τελευταίων εξελίξεων και δη της κατ’ αρχήν συμφωνίας που προέκυψε την Δευτέρα σε σχέση με την ανάκτηση του κόστους κατασκευής, ο Γιώργος Παπαναστασίου έστειλε το μήνυμα πως η «ηλεκτρική διασύνδεση θα γίνει για γεωπολιτικούς λόγους», παρουσιάζοντας ουσιαστικά ως δρόμο χωρίς επιστροφή την υλοποίηση του έργου.
Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τη καταρχήν συμφωνία που επιτεύχθηκε τη Δευτέρα, η Κυπριακή Δημοκρατία θα χρηματοδοτεί από το 2025 και μέχρι την ολοκλήρωση του έργου το 2030, με 25 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο και συνολικά με 125 εκ. ευρώ τις δαπάνες του ΑΔΜΗΕ.
Το ποσό αυτό-125 εκ. ευρώ-η Κυπριακή Δημοκρατία θα το καταβάλλει από το Ταμείο Ρύπων, το οποίο αντλεί έσοδα από την εμπορία δικαιωμάτων ρύπων. Για να καταστεί, ωστόσο, κάτι τέτοιο εφικτό, θα πρέπει να ληφθεί σχετική απόφαση από το Υπουργικό Συμβούλιο, ενώ δεν αποκλείεται να χρειαστεί και νομοθετική ρύθμιση.
Πάντως, με δεδομένες τις ενστάσεις και επιφυλάξεις του υπουργού Οικονομικών, Μάκη Κεραυνού, για το έργο, η σημερινή συζήτηση στο Υπουργικό Συμβούλιο αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Σε ό,τι αφορά τις επιφυλάξεις του υπουργού Οικονομικών, αξίζει να αναφερθεί ότι ο Μάκης Κεραυνός έχει διαμηνύσει-και μέσω του γενικού διευθυντή, Γιώργου Παντελή, πως για την ώρα παραμένουν σε εκκρεμότητα αρκετές παράμετροι σε σχέση με το έργο και ότι η θέση του Υπουργείου για το θέμα θα εξαρτηθεί από τις επιπτώσεις του έργου στην οικονομία και τον τομέα της ενέργειας.
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε στο ΚΥΠΕ ο κ. Παντελή, αυτές οι παράμετροι αφορούν ρυθμιστικές αποφάσεις, τη συμφωνία χρηματοδότησης του έργου, τη μετοχική δομή του οργανισμού και το επιχειρηματικό πλάνο, τα οποία μέχρι στιγμής δεν έχουν ξεκαθαρίσει και δεν έχουν ολοκληρωθεί.
Εν αναμονή η ΡΑΕΚ
Αξίζει, πάντως, να αναφερθεί πως, εν αναμονή της απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου τελεί και η Ανώτατη Διοίκηση της ΡΑΕΚ, αφού από αυτή θα εξαρτηθεί πότε θα συνεδριάσει για λάβει τις τελικές της αποφάσεις.
Σύμφωνα με πληροφορίες του InBusinessNews, η απόφαση του Υπουργικού, εάν και εφόσον ληφθεί σήμερα, θα κοινοποιηθεί αμέσως στη ΡΑΕΚ, η οποία με τη σειρά της θα εκδώσει την δική της απόφαση, μέσω της οποίας θα διασφαλίζεται ότι τα 125 εκ. ευρώ θα πάνε στον ΑΔΜΗΕ κατά τη διάρκεια της κατασκευής του καλωδίου και για πέντε χρόνια μόνο, μέσω επιδότησης από το Ταμείο Ρύπων.
Με βάση τις ίδιες πληροφορίες, η Ανώτατη Διοίκηση της ΡΑΕΚ είναι σε πλήρη ετοιμότητα και σε περίπτωση που η απόφαση του Υπουργικού της κοινοποιηθεί άμεσα, τότε θα συνέλθει το συντομότερο δυνατόν και σίγουρα πριν από την Παρασκευή για να λάβει τις αποφάσεις της.
Βάσει της ίδιας πληροφόρησης, δεν αποκλείεται μάλιστα το ενδεχόμενο η Ανώτατη Διοίκηση της Αρχής να συνεδριάσει ακόμη και σήμερα το απόγευμα ή το αργότερο αύριο Πέμπτη (5/2) μέχρι το απόγευμα.
Η αλλαγή στο WACC
Σημειώνεται ότι ως αποτέλεσμα της αναγνώρισης από πλευράς του κράτους του κόστους κατασκευής του καλωδίου, θα επεκταθεί και κατά πέντε χρόνια η διάρκεια κατά την οποία θα παραχωρείται στον ΑΔΜΗΕ το λεγόμενο μέσο σταθμικό κόστος κεφαλαίου ή weighted average cost of capital (WACC) ύψους 8.3%.
Ως εκ τούτου, ο ΑΔΜΗΕ θα δικαιούται WACC 8,3% για 17 χρόνια, αφού ήδη αυτό το δικαίωμα του έχει παραχωρηθεί για περίοδο 12 ετών μετά την κατασκευή του καλωδίου.
Τονίζεται πως, το εν λόγω δικαίωμα, θα αποτυπώνεται και μέσα στην αναθεωρημένη απόφαση της ΡΑΕΚ, η οποία θα ληφθεί τις επόμενες μέρες.
Το γεωπολιτικό ρίσκο
Όσον αφορά το γεωπολιτικό ρίσκο σε σχέση με το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, το ζήτημα αυτό, όπως φαίνεται, μπαίνει στην άκρη για την ώρα.
Σύμφωνα με πληροφορίες του InBusinessNews, το εν λόγω θέμα θα τύχει χειρισμού από τις Κυβερνήσεις Κύπρου και Ελλάδας στο προσεχές μέλλον, ενώ η ΡΑΕΚ θα διατηρήσει την φράση «ενδέχεται» στην ρυθμιστική απόφαση που έχει ήδη λάβει.
Σημειώνεται, εξάλλου, ότι αναφορικά με την συμφωνία που έχει επιτευχθεί, πηγές του ΑΔΜΗΕ ανέφεραν ότι εφόσον υλοποιηθούν τα όσα αυτή προνοεί, το έργο καθίσταται βιώσιμο, ενώ σε διαφορετική περίπτωση διαφαίνεται οριστικό ναυάγιο.
Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι υπήρξε επαφή με τον κατασκευαστή του καλωδίου Nexans για εξασφάλιση συνέχισης της συνεργασίας εφόσον προχωρήσει η υλοποίηση της συμφωνίας μέχρι την ερχόμενη Παρασκευή (6/8).
Κρίσιμη δικάσιμος για το τερματικό στο Βασιλικό
Όσον αφορά το έργο του τερματικού στο Βασιλικό, σήμερα είναι προγραμματισμένη νέα δικάσιμος στο διαιτητικό δικαστήριο του Λονδίνου αναφορικά με την ρευστοποίηση των εγγυητικών που κατέθεσε η CMC, ύψους 70 εκατομμυρίων ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι μετά τη διακοπή της σύμβασης, η CMC προσέφυγε στο διαιτητικό δικαστήριο για παγοποίηση και αναστολή της διαδικασίας ρευστοποίησης των εγγυητικών, αμφισβητώντας με αυτόν τον τρόπο το δικαίωμα της ΕΤΥΦΑ να προχωρήσει σε μία τέτοια κίνηση.
Υπενθυμίζεται, ακόμη ότι στο διαιτητικό δικαστήριο επιδικάζεται και προσφυγή της κινεζικής κοινοπραξίας, μέσω της οποίας αξιώνει επιπρόσθετες αποζημιώσεις από την ΕΤΥΦΑ και την Κυπριακή Δημοκρατίας λόγω καθυστερήσεων που παρουσιάστηκαν κατά την κατασκευή του έργου.
Ψάχνει project manager η ΕΤΥΦΑ
Την ίδια ώρα, για το έργο του τερματικού στο Βασιλικό, η ΕΤΥΦΑ προχώρησε στην προκήρυξη διαγωνισμού για τεχνικό σύμβουλο (project manager), ο οποίος θα την καθοδηγήσει σε ό,τι αφορά τα επόμενα βήματα για ολοκλήρωση του τερματικού, ενώ, μεταξύ άλλων, θα παρακολουθεί και τις εργασίες που θα γίνονται από τους μελλοντικούς νέους εργολάβους που θα αναλάβουν την κατασκευή του έργου.
Επίσης, θα παράσχει βοήθεια στην ΕΤΥΦΑ για καταρτισμό του σχεδίου για την επόμενη μέρα του έργου μετά την διακοπή της σύμβασης με την κινεζική κοινοπραξία CMC, όπως επίσης και βοήθεια-καθοδήγηση στην ΕΤΥΦΑ στην ετοιμασία των εγγράφων και των όρων εντολής για δύο διαγωνισμούς που θα προκηρυχθούν στη συνέχεια για επιλογή εργολάβου, καθώς και μηχανικού που θα αναλάβουν την ολοκλήρωση του τερματικού στο Βασιλικό.
Πέραν των πιο πάνω, ο project manager θα αναλάβει την καταγραφή των εργασιών που έγιναν μέχρι στιγμής στο Βασιλικό από την κινεζική κοινοπραξία CMC, καθώς και ενδεχόμενες κακοτεχνίες και προβλήματα που παρουσιάζουν τα έργα, τόσο στο χερσαίο μέρος όσο και για κατασκευή της προβλήτας.
Πηγή: INB