By Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) εξέδωσε σήμα κινδύνου για βακτήρια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά καρβαπενέμες (CRE), τα οποία εξαπλώνονται ραγδαία στα νοσοκομεία των κρατών-μελών της Ε.Ε., αποτελώντας απειλή τόσο για τη δημόσια υγεία όσο και για τα υγειονομικά συστήματα.
Η Κύπρος καταγράφει μία από τις μεγαλύτερες αυξήσεις στα περιστατικά CRE στην Ευρώπη, καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση στη σχετική λίστα. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ECDC, το ποσοστό των κρουσμάτων στην Κύπρο εκτινάχθηκε κατά 275,5% μεταξύ 2019 και 2023, με τη συχνότητα εμφάνισης να αυξάνεται από 2,61 περιστατικά ανά 100.000 κατοίκους το 2019 σε 9,8/100.000 το 2023.
Αυξητική τάση σε πολλές χώρες της Ε.Ε.
Ανάλογες αυξητικές τάσεις καταγράφηκαν και σε άλλες χώρες, όπως η Κροατία (+277%), η Ιταλία (9,2/100.000), η Ελλάδα (21,4/100.000), καθώς και η Ουγγαρία, όπου τα κρούσματα αυξήθηκαν κατά σχεδόν 800%. Συνολικά, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα περιστατικά CRE αυξήθηκαν κατά 57,5% από το 2019.
Γιατί είναι επικίνδυνα τα CRE;
Τα CRE περιλαμβάνουν βακτήρια όπως το E. coli και η Klebsiella, τα οποία έχουν αναπτύξει ανθεκτικότητα στις καρβαπενέμες – μια από τις ισχυρότερες ομάδες αντιβιοτικών. Οι λοιμώξεις που προκαλούν επηρεάζουν κυρίως τους πνεύμονες, το ουροποιητικό σύστημα, το αίμα και τις πληγές. Δεδομένης της ανθεκτικότητάς τους, η θεραπεία τους είναι εξαιρετικά δύσκολη, γεγονός που αυξάνει τη θνησιμότητα και επιβαρύνει τα νοσοκομειακά συστήματα.
Αυξημένος κίνδυνος εξάπλωσης στην κοινότητα
Η έκθεση του ECDC προειδοποιεί ότι η μετάδοση των ανθεκτικών βακτηρίων δεν περιορίζεται πλέον στα νοσοκομεία, αλλά επεκτείνεται και στην κοινότητα. Η συνεχιζόμενη διασπορά τους μεταξύ των ασθενών αυξάνει τον κίνδυνο εξάπλωσης εκτός νοσοκομειακού περιβάλλοντος, κάτι που επιδεινώνει την κατάσταση και δυσχεραίνει τον έλεγχο των λοιμώξεων.
Επείγουσα ανάγκη για μέτρα αντιμετώπισης
Το ECDC επισημαίνει ότι απαιτούνται άμεσες και συντονισμένες δράσεις από τα κράτη-μέλη, προκειμένου να περιοριστεί η εξάπλωση του CRE. Παρότι έχουν αναπτυχθεί νέα αντιβιοτικά, οι θεραπευτικές επιλογές παραμένουν περιορισμένες.
Μεταξύ των βασικών συστάσεων του οργανισμού περιλαμβάνονται:
- Η ενίσχυση του εθνικού συντονισμού και η εφαρμογή αυστηρότερων μέτρων ελέγχου στα νοσοκομεία.
- Η σύσταση εξειδικευμένων διεπιστημονικών ομάδων για τη διαχείριση των περιστατικών.
- Η ανάπτυξη εθνικών σχεδίων δράσης με σαφείς στόχους, προϋπολογισμούς και τακτική δημόσια ενημέρωση.
Έκκληση για άμεση κινητοποίηση
Ο επικεφαλής επιστήμονας του ECDC, Piotr Kramarz, τόνισε ότι η ανεπάρκεια των μέτρων ελέγχου στα νοσοκομεία καθιστά δύσκολη την αναχαίτιση της εξάπλωσης των CRE. Το ECDC καλεί όλες τις χώρες της Ε.Ε. να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την αντιμετώπιση της κρίσης, την προστασία των ασθενών και την αποφυγή περαιτέρω επιβάρυνσης των συστημάτων υγείας.
