*του Νεκτάριου Μαρκέτου
Ξέραμε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, είναι ένας εντελώς απρόβλεπτος χαρακτήρας. Ακόμη και οι πιο στενοί συνεργάτες του δυσκολεύονται να προβλέψουν πώς θα συμπεριφερθεί. Και αυτή τη φορά, μετά τη συνάντησή του με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ έκανε μια από τις πιο «απρόβλεπτες» ανακοινώσεις στις τελευταίες δεκαετίες για τη Μέση Ανατολή.
Σε μια ριζική αλλαγή στην πολιτική της Ουάσιγκτον στην περιοχή, ο Τραμπ περιέγραψε το σχέδιό του για το μέλλον της Γάζας: οι ΗΠΑ θα «πάρουν τον έλεγχο» της Λωρίδας, θα την θέσουν υπό την κατοχή τους και, με την ανάπτυξη στρατευμάτων αν χρειαστεί, θα την κατεδαφίσουν για να την ξαναχτίσουν. Στόχος; Να μετατρέψουν τη Γάζα στην «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής», μια τοποθεσία όπου θα ζουν «άνθρωποι από όλο τον κόσμο».
Η «μετακόμιση» των Παλαιστινίων
Φυσικά, αυτό το σχέδιο προϋποθέτει την εκτόπιση δύο εκατομμυρίων Παλαιστινίων κατοίκων, οι οποίοι, σύμφωνα με τον Τραμπ, θα μεταφερθούν στην Ιορδανία και την Αίγυπτο. Ωστόσο, αυτή η ιδέα έχει ήδη απορριφθεί από τις αραβικές χώρες, αλλά και από τους ίδιους τους Παλαιστίνιους. Μια τέτοια κίνηση θα σήμαινε την οριστική εξάλειψη κάθε ελπίδας για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους.
«Πιστεύω ότι και άλλες χώρες θα δεχτούν», δήλωσε ο Τραμπ, προσθέτοντας ότι «οι Παλαιστίνιοι δεν θέλουν να ζήσουν στη Γάζα. Ζουν στην κόλαση, κανείς δεν θα ήθελε να ζήσει εκεί». Με αυτές τις δηλώσεις, ο Τραμπ έκλεισε οριστικά την πόρτα στην ιδέα ενός παλαιστινιακού κράτους, παρά το ότι στην πρώτη του θητεία είχε δεσμευτεί να επιτύχει αυτόν τον στόχο. «Πολλά σχέδια αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου. Τώρα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια διαφορετική κατάσταση. Μια πολύ περίπλοκη και δύσκολη κατάσταση», εξήγησε.
Η πραγματικότητα και τα οικονομικά συμφέροντα
Βέβαια, η ιδέα μιας αμερικανικής κατοχής στη Λωρίδα της Γάζας μοιάζει περισσότερο με κακόγουστο αστείο παρά με ρεαλιστικό σχέδιο. Μια τέτοια κίνηση θα οδηγούσε αναπόφευκτα στο θάνατο χιλιάδων Αμερικανών στρατιωτών και σε έναν νέο πόλεμο δεκαετιών στη Μέση Ανατολή. Ευρωπαίοι διπλωμάτες, ωστόσο, σημειώνουν ότι μέλη της οικογένειας του Τραμπ μπορεί να έχουν τα δικά τους οικονομικά συμφέροντα στην περιοχή.
Ο γαμπρός του Τραμπ, Τζάρεντ Κουσνέρ, ο οποίος υπηρέτησε ως σύμβουλος για τη Μέση Ανατολή κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, εξακολουθεί να θεωρείται φωνή με επιρροή στον κύκλο του προέδρου. Ο Κουσνέρ, σύζυγος της Ιβάνκα Τραμπ, έχει χτίσει στενές σχέσεις με φορείς χάραξης πολιτικής στην περιοχή και εργάζεται στον κλάδο των ακινήτων. Έχει περιγράψει την παράκτια περιοχή της Γάζας ως «πολύ πολύτιμη», ενώ ο ίδιος ο Τραμπ, την ημέρα της ορκωμοσίας του, χαρακτήρισε τη Γάζα ως «υπέροχη τοποθεσία δίπλα στη θάλασσα», με τον «καλύτερο καιρό». Το καλύτερο «οικόπεδο» στην ανατολική Μεσόγειο, δηλαδή…
Το τέλος του παλαιστινιακού ονείρου…
Η πρόταση του Τραμπ για τη Γάζα δεν είναι απλώς μια ριζική αλλαγή στην αμερικανική πολιτική, αλλά και ένα χτύπημα στο όνειρο των Παλαιστινίων για ανεξαρτησία. Η ιδέα της μετακίνησης εκατομμυρίων ανθρώπων και της δημιουργίας μιας νέας τουριστικής κορυφής στην περιοχή αγνοεί πλήρως την ανθρώπινη διάσταση του προβλήματος και τις πολιτικές επιπτώσεις που θα είχε μια τέτοια κίνηση.
Εν τω μεταξύ, η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με αγωνία τις εξελίξεις, ενώ οι Παλαιστίνιοι παραμένουν σε κατάσταση αβεβαιότητας και φόβου. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η πρόταση του Τραμπ θα προκαλέσει αντιδράσεις και θα ανοίξει νέους προβληματισμούς για το μέλλον της Μέσης Ανατολής. Και όλα αυτά, ενώ ο ίδιος ο Τραμπ φαίνεται να βλέπει τη Γάζα όχι ως μια περιοχή σε κρίση, αλλά ως μια ευκαιρία για… ακίνητα.
Ο Νεκτάριος Μαρκέτος είναι δημοσιογράφος.