By Η αλόγιστη εγκατάσταση και χρήση κλειστών κυκλωμάτων βιντεοπαρακολούθησης (ΚΚΒΠ) σε οικίες και πολυκατοικίες έχει εξελιχθεί σε σοβαρό πρόβλημα, καθώς συχνά παραβιάζονται θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών.
Παρόλο που οι κάμερες τοποθετούνται για λόγους ασφάλειας, η εμβέλειά τους συχνά εκτείνεται πέρα από τους ιδιωτικούς χώρους, καταγράφοντας δημόσιες περιοχές, πεζοδρόμια, δρόμους, αλλά και γειτονικές κατοικίες, γεγονός που συνιστά παραβίαση της νομοθεσίας. Ειδικά στις πολυκατοικίες, παρατηρείται η χρήση καμερών σε κοινόχρηστους χώρους χωρίς τη συγκατάθεση της διαχειριστικής επιτροπής, γεγονός που επηρεάζει την ιδιωτική ζωή των ενοίκων.
Κινητοποίηση των Αρχών
Το ζήτημα έχει απασχολήσει σοβαρά τις αρμόδιες αρχές, με την Επίτροπο Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, Ειρήνη Λοϊζίδου Νικολαΐδου, και την Αστυνομία Κύπρου να αναλαμβάνουν δράση. Ήδη, έχουν δρομολογηθεί μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος, με την Αστυνομία να λαμβάνει οδηγίες για τη διαχείριση σχετικών παραπόνων.
Αυξημένα Παράπονα Πολιτών
Η Επίτροπος, με επιστολή της στις 31 Ιανουαρίου, επισήμανε ότι το γραφείο της δέχεται καθημερινά πλήθος παραπόνων σχετικά με την έλλειψη παρέμβασης των αστυνομικών αρχών σε περιπτώσεις παραβίασης της ιδιωτικότητας. Τόνισε ότι η επεξεργασία δεδομένων μέσω ΚΚΒΠ σε οικίες και πολυκατοικίες δεν εμπίπτει στον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (ΓΚΠΔ), καθώς θεωρείται προσωπική ή οικιακή δραστηριότητα. Ωστόσο, όταν η καταγραφή ξεπερνά τα όρια της ιδιοκτησίας, αποτελεί ζήτημα που άπτεται της αρμοδιότητας της Αστυνομίας.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι κάμερες σε ιδιωτικούς χώρους πρέπει να καταγράφουν αποκλειστικά την περίμετρο της ιδιοκτησίας και να μην περιλαμβάνουν εικόνες από δημόσιους χώρους ή γειτονικά ακίνητα. Αντίστοιχα, στις πολυκατοικίες, δεν επιτρέπεται η τοποθέτηση καμερών σε κοινόχρηστους χώρους χωρίς έγκριση της διαχειριστικής επιτροπής.
Ενέργειες της Αστυνομίας
Σε απάντηση των ανησυχιών, η Αστυνομία απέστειλε εσωτερική εγκύκλιο προς τους αρμόδιους αξιωματικούς, δίνοντας σαφείς οδηγίες για τον χειρισμό των σχετικών καταγγελιών. Σύμφωνα με την εκπρόσωπο Τύπου της Αστυνομίας, Κυριακή Λαμπριανίδου, έχουν δοθεί εντολές για ενδελεχή εξέταση κάθε περίπτωσης, ενώ παράλληλα υπενθυμίζονται οι ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις.
Προηγούμενες Προσπάθειες για Επίλυση του Ζητήματος
Το θέμα δεν είναι καινούργιο, καθώς από το 2021 η Επίτροπος είχε επισημάνει τους κινδύνους που απορρέουν από την ανεξέλεγκτη χρήση καμερών. Σε προηγούμενη ανακοίνωσή της είχε τονίσει ότι η καταγραφή εικόνας και ήχου συνιστά επεξεργασία προσωπικών δεδομένων και επιτρέπεται μόνο όταν δεν υπάρχει εναλλακτικός, λιγότερο παρεμβατικός τρόπος επίτευξης του σκοπού.
Περιπτώσεις όπου επιτρέπεται η χρήση ΚΚΒΠ:
✔ Καταγραφή στην είσοδο/έξοδο κτηρίου.
✔ Κάμερες έξω από ανελκυστήρα, με περιορισμό της εικόνας μόνο σε αυτόν.
✔ Επιτήρηση σημείων πληρωμής μέσω καρτών ή ταμειακών μηχανών.
✔ Παρακολούθηση χώρων στάθμευσης πολυκατοικιών, εφόσον υπάρχει έγκριση της διαχειριστικής επιτροπής.
Περιπτώσεις όπου απαγορεύεται η χρήση ΚΚΒΠ:
✖ Τουαλέτες και αποδυτήρια.
✖ Διάδρομοι και χώροι αναμονής.
✖ Εσωτερικοί χώροι ανελκυστήρων.
✖ Εσωτερικοί/εξωτερικοί χώροι καφετεριών και εστιατορίων.
Επιπλέον, οι προειδοποιητικές πινακίδες είναι υποχρεωτικές και πρέπει να αναφέρουν ξεκάθαρα την ύπαρξη κάμερας, τον σκοπό της καταγραφής και τα στοιχεία του υπεύθυνου επεξεργασίας.
Συμπέρασμα
Η ανάγκη για ασφάλεια δεν μπορεί να υπερισχύει της προστασίας της ιδιωτικότητας. Οι κάμερες παρακολούθησης πρέπει να τοποθετούνται και να χρησιμοποιούνται με σεβασμό προς τα προσωπικά δεδομένα, ενώ η Αστυνομία καλείται να διασφαλίσει την εφαρμογή της νομοθεσίας, προστατεύοντας τα δικαιώματα των πολιτών.
