By Σε μια νέα πραγματικότητα καλούνται να προσαρμοστούν τράπεζες και πελάτες, τόσο στην Κύπρο όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη, καθώς από φέτος οι τραπεζικοί ισολογισμοί θα περιλαμβάνουν νέα δεδομένα: εκπομπές ρύπων τόσο από τις ίδιες τις τράπεζες όσο και από τις δραστηριότητες των πελατών τους, καθώς και στόχους μείωσης των εκπομπών αυτών μέχρι το 2030. Η νέα διαδικασία έγκρισης δανείων, αν και φαινομενικά απλή, εισάγει περισσότερη γραφειοκρατία, καθώς πλέον η κλιματική αλλαγή θα επηρεάζει άμεσα την τιμολόγηση και τη χορήγηση δανείων, με βασικό κριτήριο τις επιδόσεις σε θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης (ESG). Η συλλογή αυτών των στοιχείων θα οδηγήσει στη δημιουργία νέων προτύπων δανεισμού, με τους πελάτες που συγκεντρώνουν υψηλή βαθμολογία ESG να έχουν ευκολότερη και πιο ευνοϊκή πρόσβαση σε χρηματοδότηση.
Ο «Φ» συγκέντρωσε ενδιαφέροντα σημεία από τις ετήσιες εκθέσεις 2024 της Τράπεζας Κύπρου και της Ελληνικής Τράπεζας, αναδεικνύοντας το πώς τα ESG κριτήρια αποκτούν καθοριστικό ρόλο στην αξιολόγηση και στη λήψη αποφάσεων για τις δανειοδοτήσεις.
Τράπεζα Κύπρου
Η Τράπεζα Κύπρου, όπως αναφέρει στην ετήσια έκθεσή της, έχει ενσωματώσει την περιβαλλοντική και κοινωνική διάσταση στην πολιτική δανεισμού της. Στόχος της είναι η διαχείριση των σχετικών κινδύνων που προκύπτουν από τις χρηματοδοτικές της δραστηριότητες, θέτοντας σαφή πρότυπα και κατευθυντήριες γραμμές για τη διαδικασία χορήγησης πιστώσεων. Στο πλαίσιο αυτό, εφαρμόζεται διαδικασία δέουσας επιμέλειας ESG, η οποία περιλαμβάνει τη συμπλήρωση σχετικού ερωτηματολογίου από τον πελάτη, ώστε να αξιολογηθεί τόσο η απόδοσή του όσο και η έκθεσή του σε κινδύνους ESG. Το ερωτηματολόγιο εξετάζει, μεταξύ άλλων, εάν ο δανειολήπτης απελευθερώνει ρυπογόνες ουσίες στο περιβάλλον μέσω της παραγωγικής του διαδικασίας. Σημειώνεται ότι η άρνηση παροχής των απαραίτητων πληροφοριών οδηγεί σε χαμηλότερη βαθμολογία ESG για τον πελάτη.
Στον τομέα του πράσινου δανεισμού, η Τράπεζα Κύπρου εστιάζει στη χρηματοδότηση έργων με απτά περιβαλλοντικά οφέλη, όπως έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, βιώσιμες κατασκευές, πρόληψη και έλεγχο της ρύπανσης και ανακύκλωση αποβλήτων. Μέσω αυτής της πολιτικής, επιδιώκει να μειώσει τις αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις και να συμβάλει ενεργά στη βιώσιμη ανάπτυξη.
Ελληνική Τράπεζα
Η Ελληνική Τράπεζα από την πλευρά της στοχεύει στη δημιουργία στρατηγικών απανθρακοποίησης για επιλεγμένους τομείς του χαρτοφυλακίου της. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεσή της, η τράπεζα θα ευθυγραμμιστεί με τις προτεραιότητες του Ομίλου Eurobank, υιοθετώντας κοινούς τομείς εστίασης και βασικούς δείκτες απόδοσης (KPIs), ενώ οι στόχοι για το 2030 αναμένεται να οριστικοποιηθούν εντός του 2025. Παράλληλα, έχει προχωρήσει στην αναβάθμιση των διαδικασιών διαχείρισης κινδύνων, ώστε να ενσωματώνουν τους κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα, λαμβάνοντας υπόψη τις αποτιμήσεις εξασφαλίσεων και τις επιμέλειες στα νέα δάνεια. Η πολιτική της δίνει έμφαση στη βιώσιμη χρηματοδότηση, στηρίζοντας τη μετάβαση πελατών σε πράσινες δραστηριότητες και ενισχύοντας τη συλλογή ESG δεδομένων για την ακριβέστερη ταξινόμηση των δανείων, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο για την Ταξινομία.
Κλιματικοί Κίνδυνοι και Εκτιμήσεις Ακινήτων
Ιδιαίτερη σημασία δίνεται πλέον και στους φυσικούς κινδύνους στις εκτιμήσεις ακινήτων. Η Τράπεζα Κύπρου, όπως αναφέρεται στην έκθεση της, εξετάζει περιβαλλοντικούς κινδύνους όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση, η ρύπανση του εδάφους και η σεισμικότητα στις εκτιμήσεις για:
-
Ακίνητα που έχουν εκχωρηθεί ως εξασφαλίσεις,
-
Δανειολήπτες του μη εξασφαλισμένου χαρτοφυλακίου,
-
Ακίνητα του REMU και της ίδιας της τράπεζας,
-
Καταθέτες που βρίσκονται σε περιοχές με σεισμικό κίνδυνο.
Η διαδικασία αποτίμησης ακινήτων περιλαμβάνει πλέον τον εντοπισμό και την αξιολόγηση φυσικών κινδύνων όπως σεισμοί, κίνδυνος πλημμύρας και γεωλογική καταλληλότητα του εδάφους. Το 2023, η τράπεζα εξέδωσε ειδική εγκύκλιο προς τους εκτιμητές, τονίζοντας την ανάγκη ενσωμάτωσης αυτών των κινδύνων στις αποτιμήσεις, γεγονός που πριν από λίγα μόλις χρόνια θα ήταν αδιανόητο.
