By Το κύμα ακρίβειας και ο αυξημένος πληθωρισμός των τελευταίων ετών έφεραν στο προσκήνιο μια έντονη συζήτηση για το μέλλον της μεσαίας τάξης στην Κύπρο. Αν και πολλοί αναρωτιούνται αν η μεσαία τάξη εξακολουθεί να υπάρχει, τα δεδομένα της κατανάλωσης δείχνουν πως όχι μόνο παραμένει, αλλά και καταγράφει άνθηση σε ορισμένους τομείς.
Κατανάλωση και οικονομική δραστηριότητα
Ο κύκλος εργασιών στο εμπόριο σημειώνει άνοδο, όπως και οι πωλήσεις ακινήτων, οχημάτων, καθώς και τα ταξίδια στο εξωτερικό. Ιδιαίτερη δυναμική παρατηρείται στον τομέα της εστίασης και των υπηρεσιών delivery, γεγονός που υποδηλώνει ότι σημαντικό μέρος της κοινωνίας συνεχίζει να καταναλώνει.
Ωστόσο, την ίδια στιγμή αυξάνεται και το ποσοστό όσων βρίσκονται κοντά στο όριο της φτώχειας, καταδεικνύοντας μια σοβαρή ανισορροπία στο κοινωνικό τοπίο.
Δημογραφικές αλλαγές και κοινωνικές ανισότητες
Η εισροή δύο κατηγοριών μεταναστών τα τελευταία χρόνια εντείνει αυτή την ανισορροπία:
- Εργαζόμενοι σε τεχνολογικές και ξένες εταιρείες που επέλεξαν την Κύπρο ως βάση.
- Μετανάστες που έρχονται για καλύτερη ποιότητα ζωής ή επιβίωση.
Η αυξανόμενη ενίσχυση των δύο άκρων του κοινωνικού φάσματος επηρεάζει την παραδοσιακή μεσαία τάξη, η οποία προσπαθεί να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες.
Ιστορικά «βαρίδια» και το ζήτημα του ιδιωτικού χρέους
Η μεσαία τάξη αντιμετωπίζει επίσης κληρονομικά προβλήματα από τη χρηματοοικονομική κρίση και τη «φούσκα» της περιόδου 2005-2009. Χιλιάδες νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις εξακολουθούν να επωμίζονται μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ) και υψηλό ιδιωτικό χρέος.
Παρά τις μεταβιβάσεις προβληματικών δανείων σε Εταιρείες Εξαγοράς Πιστώσεων, τα €22 δισ. που παραμένουν ανεξόφλητα βαραίνουν σημαντικό μέρος της μεσαίας τάξης, δημιουργώντας νοικοκυριά και επιχειρήσεις-«ζόμπι».
Ο ελέφαντας στο δωμάτιο
Το πρόβλημα των ΜΕΔ υπογραμμίστηκε πρόσφατα από τον οίκο αξιολόγησης Scope. Αν και η οικονομία της Κύπρου αναβαθμίστηκε στο «Α», σημειώνεται η ανάγκη περαιτέρω μείωσης του δείκτη ΜΕΔ ώστε να προσεγγίσει τον μέσο όρο της ευρωζώνης.
Παρά τη μείωση του ιδιωτικού χρέους τα τελευταία χρόνια, οι αδυναμίες παραμένουν. Οικονομικοί αναλυτές τονίζουν πως απαιτούνται πιο στοχευμένες πολιτικές για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα της μεσαίας τάξης.
Η μεσαία τάξη της Κύπρου συνεχίζει να εξελίσσεται, αλλά βρίσκεται σε ένα λεπτό σημείο ισορροπίας ανάμεσα σε καταναλωτική ανάπτυξη και οικονομική αβεβαιότητα.
