By Μαντάρα φαίνεται να τα έκανε το Γενικό Λογιστήριο του κράτους με σύμβαση ύψους €33.962.036 η οποία αφορούσε το «σύστημα διαχείρισης επιχειρησιακών πόρων της Κυπριακής Δημοκρατίας» που καλύπτει από τη μισθοδοσία των δημοσίων υπαλλήλων μέχρι και τις δαπάνες και τα έσοδα του δημοσίου.
Παράλληλα, η σύμβαση αφορούσε τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, την παρακολούθηση δαπανών κοκ. Θεωρητικά επρόκειτο για ένα μοντέρνο σύστημα το οποίο θα βοηθούσε την Κυπριακή Δημοκρατία να παρακολουθεί όλους της τους πόρους και να νοικοκυρέψει την όλη λειτουργία της.
Τα πιο πάνω προκύπτουν από έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας υπό τον τίτλο «Ανάπτυξη του Πληροφοριακού Συστήματος (ΠΣ) Διαχείρισης Επιχειρησιακών Πόρων-Enterprise Resource Planning (ERP) του Γενικού Λογιστηρίου».
Το Γενικό Λογιστήριο φέρεται να μην παρακολουθούσε ικανοποιητικά την υλοποίηση της σύμβασης, την οποία τερμάτισε το ίδιο.
Μη υγιής ανταγωνισμός
Στην έκθεση γίνεται αναφορά και σε μη υγιή ανταγωνισμό ενώ υποδεικνύεται, πως ο τερματισμός της σύμβασης οδηγεί ουσιαστικά το δημόσιο αρκετά χρόνια πίσω στην υλοποίηση ενός τόσο σημαντικού έργου, με όλα όσα αυτό συνεπάγεται. Σημειώνεται ότι το υφιστάμενο σύστημα λειτουργεί από το 1998.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση του Γενικού Ελεγκτή, η σύμβαση υπογράφηκε το Νοέμβριο 2018, και τερματίστηκε τον Μάρτιο 2023 από την Αναθέτουσα Αρχή (Γενικό Λογιστήριο). Όπως αναφέρεται, η σύμβαση τερματίστηκε λόγω της αδυναμίας του Αναδόχου (της εταιρείας που ανέλαβε να υλοποιήσει τη σύμβαση) να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που ανέλαβε, με αποτέλεσμα να μην έχει υλοποιηθεί το σύστημα. Τα σημαντικότερα ευρήματα του ελέγχου αναφέρονται συνοπτικά πιο κάτω
Ο αρχικός διαγωνισμός ακυρώθηκε
Κατά την Ελεγκτική Υπηρεσία, τα σημαντικότερα ευρήματα του ελέγχου είναι τα ακόλουθα:
Διαπιστώθηκε ότι με βάση τις απαιτήσεις των σχετικών εγγράφων διαγωνισμών, δεν αναπτύχθηκε υγιής ανταγωνισμός σε καμία από τις δύο διαδικασίες διαγωνισμών που προκηρύχθηκαν για το υπό αναφορά έργο.
> Ο αρχικός διαγωνισμός με αρ. ΓΛ 5/2016 ακυρώθηκε, αφού οι επτά συμμετέχοντες Οικονομικοί Φορείς (ΟΦ), δεν ικανοποιούσαν τις ελάχιστες απαιτούμενες προϋποθέσεις συμμετοχής.
> Ο επόμενος διαγωνισμός, με αρ. ΓΛ 14/2016, ανατέθηκε στον μοναδικό Οικονομικό Φορέα (ΟΦ) που πληρούσε τις απαιτήσεις του διαγωνισμού, και οδήγησε στην υπογραφή της πιο πάνω τερματισθείσας σύμβασης ΓΛ 14/2016.
Επιπλέον, παρατηρήθηκε ότι σε κανένα από τους δύο διαγωνισμούς δεν περιλήφθηκαν στην εκτιμώμενη αξία τα ποσά προαίρεσης για παράταση της περιόδου λειτουργίας και συντήρησης του συστήματος, ως οι πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία συνέστησε να εφαρμόζονται οι πρόνοιες της νομοθεσίας, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η ευρύτητα συμμετοχής και η νομιμότητα της διαδικασίας.
Μη επαρκής χρόνος για υποβολή προσφορών
Η Ελεγκτική Υπηρεσία εξέφρασε την άποψη ότι, σημαντικός λόγος που δεν είχε αναπτυχθεί υγιής ανταγωνισμός ήταν το ότι, αν και δόθηκε χρόνος για υποβολή των προσφορών, δεν είχε δοθεί επιπλέον αιτούμενη παράταση για την κατάλληλη ετοιμασία των προσφορών, παρά το σχετικό αίτημα ενδιαφερόμενου οικονομικού φορέα (ένεκα και ουσιωδών αλλαγών στα έγγραφα που είχε προβεί το ΓΛ), ώστε οι ΟΦ να ετοιμάσουν την τεχνική προσφορά τους για να περιγράψουν την προτεινόμενη λύση σύμφωνα με τις απαιτήσεις του έργου. Επιπρόσθετα, η Επιτροπή Αξιολόγησης επέδειξε υπερβολική αυστηρότητα με την απόρριψη προσφορών που δεν είχαν, κατά την άποψη της, πλήρη επεξήγηση των προτεινόμενων λύσεων.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία συνέστησε να δίνεται όσο το δυνατόν περισσότερη ευχέρεια στους ΟΦ να ετοιμάζουν ολοκληρωμένες προσφορές, ώστε μέσα από την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ευρύτητα συμμετοχής να δημιουργείται υγιής ανταγωνισμός που μπορεί να οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα και, κατ’ επέκταση, σημαντική εξοικονόμηση χρόνου και κόστους για το δημόσιο.
Έπρεπε να γνωρίζουν τα προβλήματα
-Το Γενικό Λογιστήριο (ΓΛ) όφειλε, αφενός από τον ρόλο του ως Αρμόδια Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων και, αφετέρου ως Αναθέτουσα Αρχή (ΑΑ) για ένα τόσο σημαντικό έργο που γνώριζε όλα τα προβλήματα που υπήρχαν, να προχωρήσει τουλάχιστον σε επιμερισμό ευθύνης και εφαρμογή ανάλογων ρητρών καθυστέρησης ως οι πρόνοιες της σύμβασης, για τη μέχρι τότε καθυστέρηση στην ολοκλήρωση του έργου.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία συνέστησε όπως εφαρμόζονται οι πρόνοιες της νομοθεσίας σχετικά με αλλαγές και απαιτήσεις, με επιμερισμό ευθύνης και εφαρμογή ανάλογων ρητρών καθυστέρησης, ως οι πρόνοιες της σύμβασης.
Συμπληρωματική συμφωνία
Υπογράφηκε συμπληρωματική συμφωνία με τρίτη εταιρεία για την αναγνώριση και υλοποίηση δράσεων αναφορικά με τη διαχείριση της μετάβασης του δημοσίου από το υφιστάμενο σύστημα FIMAS, στο υπό αναφορά σύστημα ERP. Η εν λόγω συμφωνία δεν έγινε με τον υφιστάμενο Ανάδοχο, με αφαίρεση του ανάλογου ποσού που περιλαμβανόταν στη Σύμβαση και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αποκοπή πληρωμών προς τον Ανάδοχο, στο πλαίσιο των αποζημιώσεων προς το Δημόσιο από τον τερματισμό της σύμβασης ΓΛ 14/2016 (για τυχόν εκκρεμείς πληρωμές προς τον Ανάδοχο).
Τα έβλεπαν όλα ρόδινα
Η Ελεγκτική Υπηρεσία παρατήρησε ότι, παρά την ύπαρξη καθυστερήσεων κατά τη διάρκεια υλοποίησης του συστήματος, το ΓΛ, απαντώντας στον Γενικό Ελεγκτή (τον Φεβρουάριο 2020) σε σχετικές καταγγελίες τις οποίες του διαβίβασε, δεν είχε εκφράσει οποιαδήποτε ανησυχία για την υλοποίηση του έργου και δημιουργούσε την ψευδαίσθηση ότι το έργο θα υλοποιείτο έγκαιρα και αποτελεσματικά.
Το Σύστημα, παρά την παράταση ενός έτους που δόθηκε (από την 1.1.2022 στην 1.1.2023) δεν είχε περάσει τις δοκιμές αποδοχής ώστε να τεθεί σε εφαρμογή.
Δεν τηρήθηκαν τα συμφωνηθέντα
Ο Ανάδοχος έχει αποδεδειγμένα αποτύχει να εκπληρώσει τις συμβατικές του υποχρεώσεις, λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι δεν τήρησε τα συμφωνηθέντα, ενώ το ΓΛ απέτυχε να διαχειριστεί την όλη κατάσταση και να εκτιμήσει ορθά τις υποσχέσεις του Αναδόχου αναφορικά με την ολοκλήρωση του έργου. Ο τερματισμός της σύμβασης οδηγεί ουσιαστικά το δημόσιο αρκετά χρόνια πίσω στην υλοποίηση ενός τόσο σημαντικού έργου, με όλα όσα αυτό συνεπάγεται.
Στην έκθεση αναφέρεται, πως η Ελεγκτική Υπηρεσία συνέστησε στο Γενικό Λογιστήριο να προχωρήσει αμέσως στη λήψη των απαραίτητων μέτρων/ενεργειών καθώς και στην ετοιμασία σχετικής ενδιάμεσης ή τελικής έκθεσης αξιολόγησης της απόδοσης του Αναδόχου, ανάλογα με τον χειρισμό στον οποίο θα επιλέξει να προβεί, σύμφωνα με τις πρόνοιες των Κανονισμών 30 και 31 της ΚΔΠ 138/2016, για τη διασφάλιση των συμφερόντων του δημοσίου.
Γενικά συμπεράσματα
Με βάση τα ευρήματά της, η Ελεγκτική Υπηρεσία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το Γενικό Λογιστήριο δεν εφάρμοσε πλήρως το νομικό πλαίσιο/τις ορθές πρακτικές που διέπουν τη διαδικασία σύναψης συμβάσεων και της επακόλουθης διαχείρισης της υλοποίησης της σύμβασης για το σύστημα ERP.
Και ή έκθεση καταλήγει:
Έχουμε την άποψη ότι το ΓΛ παρουσίασε:
- Υπέρμετρη αυστηρότητα στην προθεσμία υποβολής προσφορών, παρά το αίτημα ενός από τους πέντε προεπιλεγμένους Οικονομικούς Φορείς (ΟΦ).
- Υπέρμετρη αυστηρότητα στην αξιολόγηση των ΟΦ με αποτέλεσμα να αποκλειστούν ορισμένοι ΟΦ παρά το ότι είχαν προτείνει εφαρμόσιμες λύσεις (δεν έγιναν αποδεκτές οι επεξηγήσεις που είχαν δοθεί από τους ΟΦ, ενώ κάλυπταν ουσιαστικά τα απαιτούμενα UC).
- Υπέρ το δέον ανοχή στις καθυστερήσεις και τα προβλήματα της λύσης του Αναδόχου κατά τη διάρκεια υλοποίησης του έργου.
Πηγή: Philenews
