Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά σε μια ιστορικής σημασίας επένδυση 15 δισεκατομμυρίων ευρώ στον τομέα της άμυνας, με στόχο την ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας και της κοινής ασφάλειας των κρατών-μελών. Σύμφωνα με τον Ευρωβουλευτή του ΔΗΚΟ και μέλος της Επιτροπής Ασφάλειας και Άμυνας (SEDE) του Ευρωκοινοβουλίου, Κώστα Μαυρίδη, τα κονδύλια αυτά θα δοθούν υπό μορφή ευνοϊκού δανεισμού και όχι επιχορηγήσεων.
Ποια κράτη θα επωφεληθούν – Ποιες προϋποθέσεις τίθενται
Όπως εξήγησε ο κ. Μαυρίδης σε δημοσιογραφική διάσκεψη για τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (26/06/2025), τα κράτη-μέλη θα μπορούν να αιτηθούν χρηματοδότηση για αμυντικά προγράμματα, με έμφαση στην επιτάχυνση παραγωγής εξοπλιστικών συστημάτων και την ανάπτυξη «διπλής χρήσης» τεχνολογιών – όπως η τεχνητή νοημοσύνη, οι διαστημικές εφαρμογές και η κυβερνοασφάλεια.
Παράλληλα, ενεργοποιείται και ρήτρα διαφυγής ύψους 650 δισ. ευρώ, η οποία δίνει τη δυνατότητα στις χώρες να υπερβούν τα στενά δημοσιονομικά όρια και να επενδύσουν έως και το 1,5% του ΑΕΠ τους σε αμυντικές δαπάνες έως το 2030.
Η θέση της Τουρκίας και οι προϋποθέσεις συμμετοχής
Αναφερόμενος στην Τουρκία, ο Ευρωβουλευτής τόνισε πως δεν χαρακτηρίζεται ως απειλή στα επίσημα κείμενα της ΕΕ. Ωστόσο, ως τρίτη χώρα δεν μπορεί να επωφεληθεί άμεσα από τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Εξήγησε ότι η συμμετοχή της είναι δυνατή μόνο σε επιμέρους προγράμματα, υπό αυστηρές προϋποθέσεις – για παράδειγμα, εάν αποκτήσει εταιρεία εντός κράτους-μέλους.
Ο κ. Μαυρίδης σημείωσε επίσης πως, παρά το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα που καταδικάζει την τουρκική πολιτική, το ψήφισμα αυτό δεν έχει δεσμευτικό χαρακτήρα για τα εκτελεστικά όργανα της ΕΕ. Τόνισε δε πως τα συμπεράσματα του Συμβουλίου παραμένουν σε επίπεδο αναφορών, όπως η επανάληψη της θέσης για την παρανομία του τουρκολιβυκού μνημονίου, χωρίς περαιτέρω κυρώσεις. Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτό υποδεικνύει την αναποτελεσματικότητα της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας.
Κυπριακή συμμετοχή και εμπλοκή της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας
Ο Κύπριος ευρωβουλευτής ανακοίνωσε την πρόθεσή του να διοργανώσει κλειστή συνάντηση στο Σπίτι της Ευρωπαϊκής Ένωσης με κυπριακές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα των εξοπλισμών, με σκοπό την ανταλλαγή απόψεων και την ενίσχυση της συμμετοχής τους στα ευρωπαϊκά προγράμματα άμυνας. Μάλιστα, αποκάλυψε ότι εξοπλιστικά προϊόντα κυπριακών εταιρειών βρίσκονται ήδη στην Ουκρανία.
«Εθνικό επίτευγμα η συμμετοχή στην Ευρωάμυνα»
Ολοκληρώνοντας, ο κ. Μαυρίδης χαρακτήρισε τη συμμετοχή της Κύπρου στην ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας ως σημαντικό εθνικό επίτευγμα. Υπογράμμισε την ανάγκη να αποκτήσει η ΕΕ δικούς της θεσμούς και δομές για την άμυνα – με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Frontex για την προστασία των συνόρων – και να διατηρήσει μια αυτόνομη και ισχυρή πολιτική ασφάλειας εντός του πλαισίου που επιτρέπει η συνεργασία με το ΝΑΤΟ.