By Σοβαρές οικονομικές αδυναμίες, παρατυπίες στις πληρωμές και προβλήματα στη διαχείριση κονδυλίων καταγράφει η Ελεγκτική Υπηρεσία στην τελευταία της έκθεση για το Υπουργείο Υγείας. Η έκθεση επισημαίνει ακαταστασία στα τιμολόγια, ασάφειες στον τρόπο έγκρισης και εκταμίευσης πληρωμών, αλλά και διαφοροποιήσεις στις κρατικές δαπάνες για την αποστολή ασθενών στο εξωτερικό και την αγορά υπηρεσιών από τον ιδιωτικό τομέα στην Κύπρο. Παράλληλα, εξετάζονται οι οικονομικές συναλλαγές του Υπουργείου με τους δύο αρμόδιους ημικρατικούς οργανισμούς για την υγεία, τον ΟΑΥ και τον ΟΚΥπΥ.
Προβλήματα στις πληρωμές και ατασθαλίες στη διαχείριση κονδυλίων
Η έκθεση αναφέρει ότι το 2023 πραγματοποιήθηκαν δέκα πληρωμές από το κονδύλι “Αγορά Φαρμάκων και Εμβολίων” χωρίς ο υπεύθυνος λειτουργός να είναι και ο συντονιστής της δαπάνης. Σε μία περίπτωση πληρωμής €819.000, ο αρμόδιος υπάλληλος δεν είχε λάβει καν γραπτή εξουσιοδότηση για τη διαχείριση του ποσού. Επιπλέον, καταγράφηκε έγκριση πληρωμής ύψους €11.200 από δύο γιατρούς αποσπασμένους στον ΟΚΥπΥ, αν και το συγκεκριμένο κονδύλι υπάγεται στη διοίκηση του Υπουργείου Υγείας.
Ανεπαρκής διαχείριση εισπράξεων από ξένους φορείς
Η Ελεγκτική Υπηρεσία εξέτασε τις εισπράξεις του Υπουργείου Υγείας από εθνικούς φορείς υγείας άλλων χωρών της ΕΕ για την περίθαλψη των υπηκόων τους στην Κύπρο. Κατά την περίοδο 2014-2023, οι ετήσιες εισπράξεις ανήλθαν κατά μέσο όρο σε €18,3 εκατ., με τη χαμηλότερη καταγραφή το 2015 (€101.049) και την υψηλότερη το 2024 (€58,49 εκατ.).
Σοβαρές αδυναμίες εντοπίστηκαν στο μηχανογραφικό σύστημα τιμολόγησης, με περιπτώσεις υπερτιμολόγησης, ανύπαρκτα παραστατικά και τιμολόγια που δεν αντιστοιχούσαν στις εγγραφές του μητρώου πληρωμών.
Δαπάνες για την αποστολή ασθενών στο εξωτερικό
Οι συνολικές δαπάνες για την αποστολή ασθενών στο εξωτερικό το 2024 ανήλθαν σε €31 εκατ., εκ των οποίων €8,3 εκατ. διατέθηκαν σε φορείς υγείας κρατών-μελών της ΕΕ και €23,2 εκατ. σε ιδιωτικούς παρόχους υγείας στο εξωτερικό. Επιπλέον, το ποσό των €8,4 εκατ. δαπανήθηκε για αποστολή ασθενών σε ιδιωτικές κλινικές εντός Κύπρου.
Συγκριτικά, το 2010 οι συνολικές δαπάνες ανέρχονταν σε €50,4 εκατ., ενώ το 2014 είχαν μειωθεί στα €17,4 εκατ. Κατά τα έτη της πανδημίας, οι δαπάνες αυξήθηκαν σε €44,6 εκατ. το 2020 και €40,2 εκατ. το 2021.
Χορηγίες και επιδοτήσεις σε φορείς και ΜΚΟ
Η Ελεγκτική Υπηρεσία εντόπισε περιπτώσεις διπλής χρηματοδότησης φορέων από διαφορετικά Υπουργεία, καθώς και παραχώρηση χορηγιών χωρίς την υποβολή των απαιτούμενων εγγράφων. Το 2022, το Υπουργείο Υγείας χορήγησε €1,7 εκατ. σε 20 φορείς, ενώ οι ίδιοι φορείς είχαν ήδη λάβει €4,6 εκατ. από άλλα Υπουργεία. Αντίστοιχα, το 2023 δόθηκαν €1,6 εκατ. σε 21 φορείς που είχαν λάβει €3,8 εκατ. από άλλες κρατικές πηγές.
Σε μία περίπτωση, διαπιστώθηκε ότι ένας φορέας ξεπέρασε το ανώτατο όριο κρατικών ενισχύσεων (€500.000 ανά τριετία), λαμβάνοντας επιπλέον €70.000, ενώ το 2021 είχε λάβει ήδη €1,06 εκατ. λόγω ελλιπούς αξιολόγησης.
Αμφισβητήσιμες συναλλαγές με τον ΟΚΥπΥ και τον ΟΑΥ
Η Ελεγκτική Υπηρεσία καταγράφει προβλήματα στη διαχείριση των πληρωμών προς τον ΟΚΥπΥ, όπως σε περίπτωση πληρωμής €32.300 για 950 πανοραμικές ακτινογραφίες δοντιών, όπου δεν επιβεβαιώνεται εάν πραγματοποιήθηκαν όλες οι εξετάσεις.
Επιπλέον, αναφέρονται λογιστικές ασυμφωνίες στις συνεισφορές του Πάγιου Ταμείου στο Γενικό Σύστημα Υγείας, με ποσά που καταβλήθηκαν σε διαφορετικό οικονομικό έτος από αυτό στο οποίο αναγνωρίστηκε η σχετική δαπάνη.
Φαρμακευτικές Υπηρεσίες: Η μόνη εξαίρεση
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι στην έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας δεν καταγράφονται παρατυπίες στις Φαρμακευτικές Υπηρεσίες, κάτι που δεν ισχύει για τα υπόλοιπα τμήματα του Υπουργείου Υγείας.
Η έκθεση καταδεικνύει την ανάγκη για αυστηρότερη διαχείριση των οικονομικών του Υπουργείου Υγείας, τη βελτίωση των μηχανογραφικών συστημάτων και τη διασφάλιση της διαφάνειας στις κρατικές δαπάνες και χορηγίες.
