Το Υπουργείο Οικονομικών της Κύπρου έδωσε στη δημοσιότητα τις βασικές διατάξεις του νομοσχεδίου που ενέκρινε πρόσφατα το Υπουργικό Συμβούλιο και το οποίο αφορά στη δημιουργία πλαισίου για τον έλεγχο των άμεσων ξένων επενδύσεων. Το νομοσχέδιο αναμένεται να κατατεθεί σύντομα στη Βουλή των Αντιπροσώπων για συζήτηση και ψήφιση.
Ο κύριος στόχος της νέας νομοθετικής πρωτοβουλίας είναι η ενσωμάτωση του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/452 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, ο οποίος θεσπίζει ενιαίο ευρωπαϊκό πλαίσιο για την παρακολούθηση ξένων επενδύσεων, με βασικά κριτήρια την εθνική ασφάλεια και τη δημόσια τάξη. Σύμφωνα με το Υπουργείο, το προτεινόμενο σύστημα αποσκοπεί στη διατήρηση ενός διαφανούς και αποτελεσματικού μηχανισμού που δεν θα λειτουργεί ανασταλτικά για την επενδυτική δραστηριότητα, αλλά θα προσφέρει θεσμική σταθερότητα.
Βάσει του νομοσχεδίου, ως αρμόδια Αρχή για την εποπτεία και αξιολόγηση των επενδύσεων ορίζεται το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο θα έχει την εξουσία να εγκρίνει, να επιβάλλει περιορισμούς, να απορρίπτει ή και να ανατρέπει επενδύσεις που δύνανται να επηρεάσουν κρίσιμα συμφέροντα του κράτους.
Ξένοι επενδυτές, σύμφωνα με τον ορισμό του νομοσχεδίου, θεωρούνται φυσικά ή νομικά πρόσωπα προερχόμενα από χώρες εκτός της ΕΕ, του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου ή της Ελβετίας. Οι επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας περιλαμβάνουν δραστηριότητες που αφορούν τομείς όπως η ενέργεια, οι μεταφορές, η υγεία, η άμυνα, οι επικοινωνίες, ο τουρισμός, οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και οι τεχνολογίες διπλής χρήσης.
Η υποχρέωση κοινοποίησης μιας άμεσης ξένης επένδυσης προς την αρμόδια Αρχή ενεργοποιείται όταν πληρούνται σωρευτικά τρία βασικά κριτήρια:
-
Απόκτηση τουλάχιστον 25% συμμετοχής σε μετοχικό κεφάλαιο ή ψήφους, ή ισοδύναμος βαθμός ελέγχου.
-
Αξία επένδυσης ίση ή μεγαλύτερη των €2 εκατομμυρίων.
-
Η επένδυση να αφορά επιχείρηση στρατηγικής σημασίας.
Επιπρόσθετα, προβλέπεται υποχρεωτική κοινοποίηση και σε περιπτώσεις σταδιακής αύξησης συμμετοχής από κάτω του 25% σε 25% ή περισσότερο, ή από κάτω του 50% σε 50% και άνω, ανεξαρτήτως της αξίας της επένδυσης.
Ακόμη, κοινοποίηση απαιτείται όταν η επένδυση γίνεται από επιχείρηση στην οποία συμμετέχει ξένος επενδυτής με ποσοστό τουλάχιστον 25%, ακόμα και αν η ίδια η επιχείρηση έχει έδρα σε χώρα εντός της ΕΕ ή του ΕΟΧ, υπό την προϋπόθεση ότι η επένδυση κατευθύνεται προς επιχείρηση στρατηγικής σημασίας στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Το Υπουργείο υπογραμμίζει ότι διατηρεί το δικαίωμα να εξετάσει οποιαδήποτε άμεση ξένη επένδυση, ακόμη κι αν δεν πληροί τα πιο πάνω κριτήρια, εφόσον υπάρχουν εύλογες υποψίες ότι θα μπορούσε να επηρεάσει την εθνική ασφάλεια ή τη δημόσια τάξη.
Για την υποβοήθηση του έργου της αρμόδιας Αρχής, προβλέπεται η σύσταση επταμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής, με τη συμμετοχή εκπροσώπων από αρμόδια υπουργεία. Η Επιτροπή θα παρέχει τεκμηριωμένες γραπτές εισηγήσεις, ενώ προβλέπονται και διοικητικά πρόστιμα για παραβάσεις ή παραλείψεις συμμόρφωσης με τον Νόμο.
Τέλος, οι αποφάσεις της αρμόδιας Αρχής θα μπορούν να προσβάλλονται μέσω προσφυγής ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου.