By Σοβαρές ανησυχίες για την ασφάλεια των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων που κυκλοφορούν στην Κύπρο, και ειδικότερα για τους ελαττωματικούς αερόσακους Takata, εξέφρασαν εκπρόσωποι του Συνδέσμου Εισαγωγέων Μηχανοκινήτων & Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΣΕΜΗΟ) κατά την κατάθεσή τους ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής.
Οι καταθέσεις των μελών του ΣΕΜΗΟ ολοκληρώθηκαν σε δύο διαδοχικές συνεδρίες, ενώ στη συνέχεια θα ακολουθήσουν οι τοποθετήσεις της Παγκύπριας Συντεχνίας Εμπορίας Αυτοκινήτων (ΠΑΣΕΑ), μέλος της ΠΟΒΕΚ, με την επόμενη συνεδρίαση να έχει οριστεί για τη Μεγάλη Πέμπτη, 17 Απριλίου 2025.
Ανεπάρκεια στους μηχανισμούς ενημέρωσης
Κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων, τα μέλη του ΣΕΜΗΟ έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με την αδυναμία ουσιαστικής ενημέρωσης των καταναλωτών για ανακλήσεις, παρά το γεγονός ότι αυτές εκτελούνται σύμφωνα με τις οδηγίες των κατασκευαστών. Επισήμαναν, ωστόσο, ότι οι ελλείψεις στα στοιχεία του Τμήματος Οδικών Μεταφορών (ΤΟΜ) δυσχεραίνουν την επικοινωνία με τους κατόχους των οχημάτων.
Σύμφωνα με τον ΣΕΜΗΟ, παρότι υπήρχαν εδώ και χρόνια προειδοποιήσεις για τις επιπτώσεις αυτής της κατάστασης, δεν έχουν ληφθεί ουσιαστικά μέτρα από τις αρμόδιες αρχές για την επίλυση του προβλήματος.
Η εξαίρεση έγινε κανόνας
Οι εκπρόσωποι των εισαγωγέων τόνισαν ότι, σύμφωνα με τη νομοθεσία, δεν επιτρέπεται η εισαγωγή οχημάτων χωρίς πιστοποιητικό συμμόρφωσης, εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις. Ωστόσο, όπως υποστήριξαν, στην πράξη η εξαίρεση έχει μετατραπεί σε κανόνα, με αποτέλεσμα την είσοδο στην κυπριακή αγορά οχημάτων χωρίς ευρωπαϊκή έγκριση τύπου, χωρίς επαρκείς ελέγχους και χωρίς διασφάλιση της ασφάλειάς τους.
Η ανυπαρξία ουσιαστικού μηχανισμού ελέγχου έχει οδηγήσει –όπως αναφέρθηκε– σε ανεξέλεγκτη κυκλοφορία μεταχειρισμένων οχημάτων, ακόμα και μετά τα σοβαρά ατυχήματα που σημειώθηκαν τα τελευταία χρόνια.
Ευθύνες και παραλείψεις
Τα δέκα μέλη του ΣΕΜΗΟ που κατέθεσαν στην Επιτροπή ανέφεραν πως ποτέ δεν υπήρξε αποτελεσματική αλυσίδα ενημέρωσης μεταξύ εμπόρων και αγοραστών, γεγονός που εντείνει το πρόβλημα.
Τόνισαν πως το ΤΟΜ δεν υιοθέτησε τις απαραίτητες νομοθεσίες, αφήνοντας νομικά κενά, και κατά συνέπεια οι έμποροι μεταχειρισμένων δεν λογοδοτούν για τις ανακλήσεις. Υπογράμμισαν δε πως η ευθύνη βαραίνει κυρίως τους ίδιους τους εισαγωγείς και εμπόρους, που οφείλουν, σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, να διασφαλίζουν τη συμμόρφωση και ασφάλεια των οχημάτων που διακινούν.
Συνεχίζεται η έρευνα – Έκκληση για καταθέσεις από συγγενείς θυμάτων
Η Ερευνητική Επιτροπή συνεχίζει την έρευνά της και καλεί μάρτυρες και συγγενείς θυμάτων να προσέλθουν για κατάθεση, προκειμένου να φωτιστούν τα αίτια των τραγικών δυστυχημάτων που σχετίζονται με τους αερόσακους Takata.
Εκπρόσωποι της Αστυνομίας, καθώς και θανατικοί ανακριτές, αναμένεται επίσης να καταθέσουν, προκειμένου να ενισχυθεί η εικόνα για τις επιπτώσεις των ελαττωματικών εξαρτημάτων.
Συγκλονιστικά στοιχεία από υποθέσεις
Ο Λουκάς Χατζηβασιλείου, γενικός διευθυντής του Ομίλου Πηλακούτα (BMW Κύπρου), αποκάλυψε ότι η BMW είχε ειδοποιήσει το ΤΟΜ ήδη από τον Δεκέμβριο του 2019 για το όχημα του Κυριάκου Όξινου, ο οποίος σκοτώθηκε σε δυστύχημα τον Ιανουάριο του 2023. Παρότι η ενημέρωση υπήρχε, ο αερόσακος δεν αντικαταστάθηκε ποτέ, καθώς το όχημα δεν πέρασε για έλεγχο στην BMW επί 12 χρόνια και τα στοιχεία ιδιοκτησίας δεν ήταν επικαιροποιημένα.
Ο Γιάννος Λούτσιος (Kia, Isuzu) σημείωσε ότι καμία από τις μάρκες που εκπροσωπεί δεν περιλαμβάνει αερόσακους Takata, αν και η διαχείριση άλλων ανακλήσεων είναι συνεχής. Ο ίδιος τόνισε πως πολλές φορές οι ειδοποιήσεις απορρίπτονται από τους κατόχους, νομίζοντας πως πρόκειται για πρόστιμα.
Από πλευράς Hyundai και Volvo, ο Σάββας Κουμής δήλωσε πως οι συγκεκριμένες εταιρείες δεν χρησιμοποιούν Takata, ενώ ο Αλέξης Άννινος (CiC – Mercedes) ανέφερε ότι η πρώτη ανάκληση Takata από την εταιρεία του έγινε το 2017 και αφορούσε Jeep.
Ανεπαρκής έλεγχος πριν το 2025
Έως την εφαρμογή της νέας νομοθεσίας τον Φεβρουάριο του 2025, η οποία καθιστά υποχρεωτικό τον έλεγχο ανακλήσεων πριν την εγγραφή, πολλά αυτοκίνητα με ανοικτές ανακλήσεις εισάγονταν και εγγράφονταν κανονικά στην Κύπρο. Ο Αλέξης Άννινος αποκάλυψε ότι υπήρχαν οχήματα που εγγράφηκαν το 2023 και το 2024, παρότι υπήρχε εκκρεμής ανάκληση από το 2021.
Ο Σπύρος Παυλίδης, εκ μέρους της Geo. Pavlides Automotive (Mazda, Subaru), υπογράμμισε πως η ενημέρωση για τα ιαπωνικά οχήματα είναι προβληματική, καθώς δεν υπάρχει συνεργασία με τους κατασκευαστές για μοντέλα χωρίς ευρωπαϊκή έγκριση.
