By Τα πάνω κάτω έρχονται στη επόμενη διπλή εκλογική αναμέτρηση το 2029. Όπως πληροφορούμαστε, το Υπουργείο Εσωτερικών βρίσκεται πλέον ενώπιον μίας νέας πραγματικότητας που αφορά το δικαίωμα του ψηφοφόρου να επιλέγει ποια ή ποιο ψηφοδέλτιο θα πάρει και ποιο όχι.
Αφορμή και αιτία των νέων δεδομένων, το περιστατικό που συνέβη σε εκλογικό κέντρο της Λεμεσού με πρωταγωνιστή τον ανεξάρτητο πλέον βουλευτή Λεμεσού, Ανδρέα Θεμιστοκλέους και η προφορική υπόδειξη της Νομικής Υπηρεσία προς την Υπηρεσία Εκλογών.
Όπως πληροφορούμαστε, με αφορμή το συγκεκριμένο επεισόδιο, ο Γενικός Έφορος Εκλογών, είχε ζητήσει την συμβουλή της Νομικής Υπηρεσία για το πώς θα διαχειριζόταν το θέμα που προέκυψε. Συγκεκριμένα, ο βουλευτής Ανδρέας Θεμιστοκλέους, την ημέρα των εκλογών, μπαίνοντας στο Κέντρο, επέμενε και πήρε τελικά τα πέντε ψηφοδέλτια από τα έξι που έπαιρνε ο κάθε ψηφοφόρος, υποστηρίζοντας ότι για τις ευρωεκλογές, ήθελε να δηλώσει την αποχή του και ήταν δικαίωμα του να το κάνει.
Τελικά αυτό έγινε και αντί έξι πήρε μόνο τα πέντε ψηφοδέλτιο, δημιουργώντας θέμα συζήτηση την ημέρα των εκλογών για το πώς θα έπρεπε να διαχειριστεί το ζήτημα η Υπηρεσία Εκλογών. Η εντύπωση που υπήρχε ήταν ότι παρά το γεγονός ήταν δύο εκλογικές αναμετρήσεις, μετρούσαν ως μία και ότι ο κάθε ψηφοφόρος ήταν υποχρεωμένος να έπαιρνε και τα έξι ψηφοδέλτια και να ψήφιζε για όποια ήθελε.
Έπρεπε όμως να τα πάρει και τα έξι ψηφοδέλτια να κατέληγαν στην κάλπη. Στα πηγαδάκια μάλιστα έξω από το συγκεκριμένο εκλογικό κέντρο που έγινε το περιστατικό με τον Ανδρέα Θεμιστοκλέους, συζητείτο ακόμα και το ενδεχόμενο ακύρωσης της κάλπης των εκλογών. Τίθετο επίσης θέμα και για το κατά πόσο υπήρχαν ευθύνες στον προεδρεύοντα του εκλογικού κέντρου που επέτρεψε στον Ανδρέα Θεμιστοκλέους να ψηφίσει χωρίς να πάρει όλα τα ψηφοδέλτια που του αντιστοιχούσαν.
Ο ίδιος ο Ανδρέας Θεμιστοκλέους σε τηλεφωνική παρέμβαση του στην ενημερωτική εκπομπή του «ΑΛΦΑ» εκείνη την ημέρα, όταν ρωτήθηκε γιατί το έκανε, είχε πει το εξής: «Δεν μπορεί να χρησιμοποιείται το επιχείρημα ότι από την στιγμή που θέλει κάποιος να ψηφίζει σε μια εκλογική αναμέτρηση, θα πρέπει να ψηφίσει σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις που γίνονται την ίδια ημέρα»
Υποστήριξε πως πρόκειται για ανεξάρτητες εκλογές που θα έπρεπε ο πολίτης να έχει το δικαίωμα της αποχής σε μια από αυτές.
«Είναι πρόστυχο να υποχρεώνεται ο πολίτης να παίρνει έξι ψηφοδέλτια, να μην του επιτρέπεται η αποχή από καμία εκλογική αναμέτρηση και να του λέει ο προεδρεύων στο εκλογικό κέντρο, αντί αποχή να ρίξει λευκό», είχε δηλώσει, λέγοντας μάλιστα πώς είχε θέσει το ζήτημα και στην Βουλή, χωρίς ωστόσο ανταπόκριση, όπως ανέφερε.
Η Νομική Υπηρεσία, από την οποία ζητήθηκε άποψη για το θέμα, ενημέρωσε, όπως πληροφορούμαστε, προφορικώς την Υπηρεσία Εκλογών πώς πρόκειται για ξεχωριστές εκλογές και ότι είχε δικαίωμα ο Ανδρέας Θεμιστοκλέους, όπως προφανώς και ο κάθε άλλος εκλογέας, να επιλέξει να συμμετάσχει σε αυτήν που θέλει.
Με αυτό ως δεδομένο, πλέον η όλη εκλογική διαδικασία της διπλής εκλογικής αναμέτρησης ανατρέπεται και οι εκλογές του 2029 μπαίνουν σε μία νέα βάση δεδομένων που ενδεχομένως να αναγκάσουν Κυβέρνηση και Βουλή να πάρουν αποφάσεις ακόμα και για να γίνονται σε ξεχωριστή ημερομηνία οι ευρωεκλογές και οι εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Με την ερμηνεία της Νομικής Υπηρεσίας ουσιαστικά:
>> Πρώτον: Θα πρέπει να υπάρχουν ξεχωριστοί κατάλογοι εντός των εκλογικών κέντρων. Ένας για τις ευρωεκλογές όπου θα σημειώνεται ο ψηφοφόρος που συμμετέχει, ένας για την Τοπική Αυτοδιοίκηση και αντίστοιχα για τους κοινοτικούς εκλογείς. Επιπλέον χρήζει διευκρίνισης το κατά πόσο η εκλογή Δημάρχου, αντιδημάρχων, δημοτικών συμβούλων και αντίστοιχα κοινοταρχών και κοινοτικών συμβούλων, θα θεωρούνται ως μία εκλογική διαδικασία για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, ή θα θεωρείται η κάθε μία ξεχωριστή και θα μπορεί ο εκλογέας να επιλέγει να συμμετάσχει στην εκλογή Δημάρχου και όχι για εκλογή δημοτικών συμβούλων ή αντιδημάρχων.
Ξεχωριστή επίσης εκλογική διαδικασία είναι και οι εκλογές για τα μέλη των Σχολικών Εφορειών, οι οποίες υποτίθεται ότι μετά το 2029 δεν θα συνεχίσουν να υφίστανται ως θεσμός. Κάτι το οποίο υπάρχει μία ανησυχία ότι για εξυπηρέτηση κομματικών συμφερόντων μπορεί να αλλάξει.
>> Δεύτερον: Για να μπορέσουν να γίνουν εκλογές υπό τα νέα δεδομένα, το κονδύλι των εκλογών θα εκτοξευθεί. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις θα πρέπει να ενισχυθούν όλα τα εκλογικά κέντρα με τουλάχιστον ακόμα ένα άτομο, το οποίο πρακτικά σημαίνει ότι ο αριθμός αυτών που θα δουλέψουν στις εκλογές θα αυξηθεί κατά 1200-1500 άτομα, ανάλογα με τον αριθμό των εκλογικών κέντρων. Επιπλέον δηλαδή έξοδα εκπαίδευσης και επιπλέον μισθοί.
>> Τρίτον: Υπό τα νέα δεδομένα καταρρέει ουσιαστικά και η όλη φιλοσοφία πάνω στην οποία λήφθηκε η απόφαση για ενοποίηση των δύο εκλογικών διαδικασιών, πού ήταν η αύξηση της συμμετοχής με την μία ουσιαστικά να «τραβά» την άλλη. Εκ του αποτελέσματος, το σκεπτικό αυτό δικαιώθηκε αφού η συνολική συμμετοχή ήταν η μεγαλύτερη των τελευταίων ετών, ξεπερνώντας ακόμα και αυτή των βουλευτικών εκλογών.
Απαιτείται ηλεκτρονικός κατάλογος
Ένα ζήτημα πλέον που τίθεται επιτακτικά είναι η λειτουργία ενός ενιαίου ηλεκτρονικού μηχανογραφικού καταλόγου, ο οποίος να ενημερώνεται αυτόματα για το ποιος εκλογέας ψηφίζει και για ποιες εκλογικές διαδικασίες. Με τη λειτουργία του ηλεκτρονικού εκλογικού καταλόγου, δεν υπάρχει και ανάγκη για τον κατακερματισμό των εκλογικών κέντρων, καθώς ο κάθε εκλογέας θα μπορεί να ψηφίζει στο εκλογικό κέντρο που τον βολεύει και όχι μόνο σε ένα συγκεκριμένο. Εννοείται φυσικά της περιφέρειας που ψηφίζει.
Όπως γίνεται για παράδειγμα στην περίπτωση των Τουρκοκυπρίων όπου μπορούν να ψηφίζουν σε ένα οποιαδήποτε προκαθορισμένο εκλογικό κέντρο. Η λειτουργία όμως ηλεκτρονικού καταλόγου, βγάζει από το παιχνίδι τα οργανωτικά των κομμάτων τα οποία δεν θα μπορούν να ελέγχουν ποιος και πότε πήγε να ψηφίσει. Οπόταν εδώ «κολλά» και το ζήτημα.
Έρχεται η αυτόματη εγγραφή και ψήφος στα 17 έτη
Τις επόμενες μέρες η Υπηρεσία Εκλογών αναμένεται να προβεί και σε μία πρώτη αποτίμηση των δεδομένων από την διπλή εκλογική αναμέτρηση, Όπως πληροφορούμαστε, επί τάπητος θα τεθούν όλα τα ζητήματα που προέκυψαν κατά τη διάρκεια των εκλογών.
Η καλή προετοιμασία που έγινε από πλευράς Υπηρεσίας Εκλογών απέτρεψε προβλήματα την ημέρα των εκλογών ωστόσο κατά το στάδιο της προεργασίας υπήρξαν οργανωτικά προβλήματα και αυτό εξηγεί και την καθυστέρηση που καταγράφηκε στη λειτουργία της Υπηρεσίας «Πού και Τι Ψηφίζω». Φέτος είχαν εκπαιδευτεί 8,500 άτομα για να δουλέψουν στις εκλογές, εκ των οποίων η συντριπτική πλειοψηφία ήταν άνεργοι ή άτομα που θα δούλευαν για πρώτη φορά. Η διπλή εκλογική αναμέτρηση και η ανησυχία για την πολυπλοκότητα της διαδικασίας φαίνεται ότι λειτούργησε αποτρεπτικά για πολλούς δημόσιους υπαλλήλους και ένα στοιχείο των εκλογών ήταν ότι υπήρχε απειρία στα εκλογικά κέντρα,
Διαπιστώθηκε επίσης για ακόμα μια αφορά η ανάγκη για εκσυγχρονισμού του μηχανογραφικού συστήματος το οποίο φάνηκε ότι δεν μπορούσε να ανταπεξέλθει στις ανάγκες μιας διπλής εκλογικής αναμέτρησης, όπως αυτής της 9ης Ιουνίου. Για αυτό χρειάζεται και συντονισμός με το Υφυπουργείο Έρευνας και Καινοτομίας.
Στο πλαίσιο του συντονισμού των επόμενων ημερών θα τεθεί και ο προγραμματισμός για τις τροποποιήσεις στην εκλογική νομοθεσία. Μία σημαντική αλλαγή που αναμένεται να προωθεί στην Βουλή είναι η αυτόματη εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους και πιθανότατα και η ψήφος στα 17 έτη, όπως περιλαμβάνεται ως πρόταση και στο πρόγραμμα διακυβέρνησης του Νίκου Χριστοδουλίδη.
Πηγή: Philenews
